Οι ρινικοί πολύποδες είναι καλοήθεις, φλεγμονώδεις σχηματισμοί του βλεννογόνου των ρινικών κοιλοτήτων και των παραρρίνιων κόλπων (ιγμόρεια, μετωπιαίοι, ηθμοειδείς κόλποι). Είναι μαλακές, ανώδυνες διογκώσεις στο πλάγιο τοίχωμα της μύτης που προκαλούν έντονη δυσφορία και ενοχλήματα. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι πολύποδες ταλαιπωρούν 1-4% των ανθρώπων του γενικού πληθυσμού. 
Αιτία
Η αιτιολογία των πολυπόδων είναι ακόμα και σήμερα αδιευκρίνιστη. Έχει παρατηρηθεί συσχέτιση μερικών παθήσεων με την εμφάνισή τους, όπως το άσθμα (1/3 των ατόμων που έχουν πολύποδες έχουν και άσθμα) επίσης, στο 50% των ανθρώπων που έχουν αλλεργία-δυσανεξία στην ασπιρίνη θα εμφανιστούν πολύποδες. Παλαιότερα θεωρούσαμε πως η ρινική αλλεργία είναι υπεύθυνη για τους πολύποδες, αλλά δε φαίνεται να ισχύει ιδιαίτερα κάτι τέτοιο.
Υπάρχει αυξημένη συχνότητα των πολυπόδων σε μερικές ομάδες ασθενών. Ασθενείς με άσθμα και έλλειψη ανεκτικότητας στην ασπιρίνη, είναι πιο πιθανό να έχουν πολύποδες, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Επίσης, ασθενείς με κυστική ίνωση και άλλες νόσους, όπως σύνδρομο Churg-Stauss, Σύνδρομο Δυσλειτουργίας Κροσσών, έχουν αυξημένη συχνότητα ρινικών πολυπόδων.
Σίγουρα όμως σε πολλούς πάσχοντες υπάρχει ιστορικό χρόνιας ρινίτιδας, ιδιαίτερης ευαισθησίας της μύτης σε παράγοντες όπως η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας, η σκόνη, οι ρύποι της ατμόσφαιρας κ.ά.
Συμπτώματα
Υπάρχει αυξημένη συχνότητα των πολυπόδων σε μερικές ομάδες ασθενών. Ασθενείς με άσθμα και έλλειψη ανεκτικότητας στην ασπιρίνη, είναι πιο πιθανό να έχουν πολύποδες, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Επίσης, ασθενείς με κυστική ίνωση και άλλες νόσους, όπως σύνδρομο Churg-Stauss, Σύνδρομο Δυσλειτουργίας Κροσσών, έχουν αυξημένη συχνότητα ρινικών πολυπόδων.
Σίγουρα όμως σε πολλούς πάσχοντες υπάρχει ιστορικό χρόνιας ρινίτιδας, ιδιαίτερης ευαισθησίας της μύτης σε παράγοντες όπως η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας, η σκόνη, οι ρύποι της ατμόσφαιρας κ.ά.
Συμπτώματα
Οι πολύποδες δημιουργούν αίσθημα αποφράξεως, επαναλαμβανόμενες ρινίτιδες, μείωση της όσφρησης και της γεύσης, καθώς και άλλα ρινικά συμπτώματα, όπως η δυσκολία στην αναπνοή, το ροχαλητό και η κεφαλαλγία.
Διάγνωση
Η εξέταση που χρησιμοποιείται πλέον για τη διάγνωση των πολυπόδων είναι η ενδοσκόπηση.Ο ωτορινολαρυγγολόγος στο ιατρείο του με τη βοήθεια μιας μικροκάμερας εξετάζει τη μύτη και βλέπει αν υπάρχουν πολύποδες ή οποιαδήποτε άλλη παθολογία που μπορεί να φταίει για τα συμπτώματα. Στην περίπτωση που αποκαλυφθούν πολύποδες, συνήθως διενεργείται και μια αξονική τομογραφία, ώστε να διερευνηθούν οι κόλποι γύρω από τη μύτη, καθώς και κάποιες άλλες λεπτομέρειες που μπορεί να χρησιμεύσουν στην περίπτωση που χρειαστεί να γίνει χειρουργείο.
ΘεραπείαΗ θεραπεία των πολυπόδων της μύτης είναι κατ’ αρχήν συντηρητική. Θα δοθεί φαρμακευτική αγωγή, που περιλαμβάνει τοπικά σπρέι και φάρμακα από το στόμα, η βάση των οποίων είναι κυρίως η κορτιζόνη, για κάποιο διάστημα. Ανάλογα με την ανταπόκριση που έχουν οι πολύποδες, διαμορφώνεται και η συνέχεια της θεραπείας. Αν έχουν μειωθεί σε μέγεθος ή έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, θα επισκέπτεστε το γιατρό σας σε τακτά χρονικά διαστήματα για παρακολούθηση και προσαρμογή της θεραπείας.
Αν παρά την αγωγή η κατάσταση των πολυπόδων δεν βελτιωθεί και τα συμπτώματα παραμείνουν ίδια τότε η χειρουργική θεραπεία συστήνεται. Η αφαίρεση των ρινικών πολυπόδων γίνεται πια υπό ενδοσκοπικό έλεγχο (Ενδοσκοπική Μικροχειρουργική-FESS) . Οι στόχοι του χειρουργείου είναι :
- να αφαιρεθούν οι πολύποδες και να καθαρίσει η μύτη και οι γύρω κόλποι, ώστε να περάσουν τα συμπτώματα και
- να αεριστούν οι περιοχές της μύτης που γεννούν τους πολύποδες. Έχει αποδειχθεί ότι ο καλός αερισμός αυτών των περιοχών όχι μόνο παρατείνει κατά πολύ το χρόνο πιθανής επανεμφάνισης τους, αλλά και το κυριότερο, αφήνει χωρίς ενοχλητικά συμπτώματα τον ασθενή για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα.
