Βήχας: Τι τον προκαλεί.

Βηχας

Ο βήχας είναι μέρος μιας αυτο-προστατευτικής αντίδρασης του οργανισμού και χρησιμεύει κυρίως στον καθαρισμό των αεραγωγών, προστατεύοντας έτσι τους πνεύμονες. Ο βήχας μπορεί να είναι μια κουραστική και ενοχλητική εμπειρία αλλά συμβάλλει στον καθαρισμό, των βρόγχων και των πνευμόνων, από εκκρίσεις και ξένα σώματα όπως η σκόνη.
Η οξεία μορφή βήχα είναι αυτή που εμφανίζεται ξαφνικά και διαρκεί λιγότερο από 2 έως 3 εβδομάδες και συνήθως οφείλεται στο κοινό κρυολόγημα η στην γρίπη. Αντίθετα ο χρόνιος βήχας διαρκεί για περισσότερο από 3 εβδομάδες.

Κύριες αιτίες που προκαλούν βήχα είναι:

1. Αλλεργία και άσθμα
   
2. Ιγμορίτιδα με οπισθορινική καταρροή
3. Λαρυγγίτιδα Εκτός από το βήχα, η λαρυγγίτιδα συνοδεύεται από αλλοίωση της φωνής, βραχνάδα, στένωση του λάρυγγα και δυσκολίες στην αναπνοή.
4. Πνευμονία, οξεία βρογχίτιδα και άλλες μολύνσεις των πνευμόνων όπως φυματίωση, κοκκυτης
   
5. Χρόνια αποφρακτική νόσος των πνευμόνων, χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα για τις οποίες ο κυριότερος ένοχος είναι το κάπνισμα  
6. Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση χαρακτηρίζεται από την επιστροφή υγρών και περιεχομένου από το στομάχι πίσω προς τον οισοφάγο. Οφείλεται σε ανεπάρκεια του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα. Η πάθηση αυτή προκαλεί ξηρό βήχα, καούρα, άσχημη μυρωδιά αναπνοής, δυσκολίες κατάποσης.
7. Καρδιακή ανεπάρκεια, συμφορητικού τύπου
8. Καρκίνος των πνευμόνων
   
9. Πνευμονική εμβολή
   
10. Κυστική ίνωση.

Καλέστε το γιατρό αν:

- Ο βήχας συνοδεύεται με πυρετό.
- Ο βήχας δεν αποχωρεί παρά την εξασθένιση και διακοπή των υπόλοιπων συμπτωμάτων.
- Ο βήχας συνοδεύεται με αίμα.
- Έντονο σφύριγμα στην εισπνοή.
- Έχετε δυσκολία στην αναπνοή.
- Διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα 
- Συνοδεύεται από πόνο στο στήθος. 
- Συνοδό απώλεια βάρους
 



Οδηγίες για την ανάρρωση

• Να υπάρχει καθαρός αέρας
• Διακόψτε το κάπνισμα.
• Λαμβάνετε άφθονα υγρά.
• Βεβαιωθείτε ότι έχετε αναρρώσει πλήρως πριν επιστρέψετε στο συνηθισμένο ρυθμό της ζωής σας.

Οξύ ακουστικό τραύμα

Οι απότομοι και πολύ δυνατοί ήχοι (π.χ. πυροβολισμός) μπορούν να βλάψουν το νεύρο της ακοής (ακουστικό νεύρο) και να προκληθεί ακουστικό τραύμα. Η ένταση του ήχου, η διάρκεια του ήχου αλλά και η «ευαισθησία» του ακουστικού νεύρου του καθενός θα καθορίσει το μέγεθος της ζημιάς, η οποία δυστυχώς είναι συχνά μόνιμη.

Ποιοι κινδυνεύουν από οξύ ακουστικό τραύμα;
Το ακουστικό τραύμα εμφανίζεται συχνά σε στρατιωτικούς και στρατεύσιμους, σε αστυνομικούς, κυνηγούς και γενικά σε άτομα που χειρίζονται όπλα.

Επίσης είναι πολύ συχνός μετά την Ανάσταση το Πάσχα σε άτομα που ήταν αρκετά άτυχα ώστε να εκραγεί μια κροτίδα ή βεγγαλικό πολύ κοντά τους. Οι κροτίδες συνήθως προκαλούν ήχο 125-168dB.

 

Πώς εκδηλώνεται;
Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι η βαρηκοΐα και τα βουητά (εμβοές), που εντοπίζονται σχεδόν αποκλειστικά στο ένα αυτί.

Ο ασθενής το περιγράφει σαν ένα «μπουκωμένο αυτί» ή σαν «ένα βάρος στο αυτί». Η βαρηκοΐα είναι συνήθως μικρού προς μετρίου βαθμού και αφορά τις υψηλές συχνότητες στην περιοχή των 4000-6000Hz.

Τα βουητά (εμβοές) εντοπίζονται στο ένα αυτί και είναι πολύ έντονα τις πρώτες στιγμές μετά τον κρότο. Είναι σαφής ένδειξη ότι το ακουστικό νεύρο έχει υποστεί βλάβη. Μπορεί να είναι παροδικό φαινόμενο, αλλά δημιουργεί πρόβλημα, αν γίνει μόνιμο. Ο ασθενής αναφέρει ότι το ακούει καλύτερα σε ήσυχο περιβάλλον και πολύ συχνά τον δυσκολεύει να κοιμηθεί.
Ο πόνος είναι σπανιότερο σύμπτωμα μετά από έκθεση σε κρότο.

Πολύ σπάνια, ως επιπλοκή μπορεί να παρουσιαστεί ζάλη που υποδηλώνει ρήξη της στρογγυλής ή της ωοειδούς θυρίδας του αυτιού ή και μεγαλύτερη βαρηκοΐα που μπορεί να οφείλεται σε ρήξη της τυμπανικής μεμβράνης ή διαταραχή στη συνέχεια των ακουστικών οσταρίων.

Αυτές οι περιπτώσεις είναι  πολύ σοβαρές και δύσκολες στην αντιμετώπιση.

Διάγνωση

Σε οποιαδήποτε περίπτωση εκτεθείτε σε πολύ έντονο κρότο, ή έκρηξη ιδιαίτερα όταν αυτό συνοδεύεται με μείωση στην ακοή (βαρηκοία) και βουητό (εμβοές) πρέπει να απευθυνθείτε στον Ωτορινολαρυγγολόγο. Οι διεθνείς οδηγίες λένε ότι αυτή η επίσκεψη πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν συντομότερα (εντός 48 ώρες) διότι η έγκαιρη θεραπεία είναι εξαιρετικά σημαντική.

Μετά τη λήψη του ιστορικού, ο ωτορινολαρυγγολόγος θα εκτιμήσει με κάθε τρόπο την ακοή. Αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιήσει τους τονοδότες, την ωτοσκόπηση, την τυμπανομετρία, τα ηχητικά αντανακλαστικά και θα προχωρήσει σε ακοόγραμμα τόσο της αέρινης όσο και της οστέινης αγωγής.

Ο στόχος είναι να καθοριστεί το μέγεθος της βαρηκοΐας, να εντοπιστούν ποιες συχνότητες έχουν επηρεαστεί και αν η βλάβη αφορά μόνο τη μετάδοση του ήχου, μόνο το ακουστικό νεύρο ή και τα δύο.

Θεραπεία

Ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας του Οξέος ακουστικού τραύματος είναι η κορτιζόνη. Χορηγείται από το στόμα ή και ενδοφλεβίως και συχνά συνδυάζεται με χορήγηση κορτιζόνης ενδοτυμπανικά (αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας). Συνήθως συστήνονται έως πέντε ενδοτυμπανικές εγχύσεις κορτιζόνης με μεσοδιάστημα 3-5 ημερών η κάθε μία. Η ενδοτυμπανική χορήγηση κορτιζόνης γίνεται ανώδυνα στο ιατρείο. Η επεμβατική αυτή μέθοδος είναι ασφαλής, όταν γίνεται από έμπειρο ιατρό.

Η πρόγνωση είναι γενικά καλή αν γίνει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση. Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να είναι σωτήρια για την ακοή!

Πολύποδες Ρινός

Οι ρινικοί πολύποδες είναι καλοήθεις, φλεγμονώδεις σχηματισμοί του βλεννογόνου των ρινικών κοιλοτήτων και των παραρρίνιων κόλπων (ιγμόρεια, μετωπιαίοι, ηθμοειδείς κόλποι).  Είναι μαλακές, ανώδυνες διογκώσεις στο πλάγιο τοίχωμα της μύτης που προκαλούν έντονη δυσφορία και ενοχλήματα. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι πολύποδες ταλαιπωρούν 1-4% των ανθρώπων του γενικού πληθυσμού.

Αιτία

Η αιτιολογία των πολυπόδων είναι ακόμα και σήμερα αδιευκρίνιστη. Έχει παρατηρηθεί συσχέτιση μερικών παθήσεων με την εμφάνισή τους, όπως το άσθμα (1/3 των ατόμων που έχουν πολύποδες έχουν και άσθμα) επίσης, στο 50% των ανθρώπων που έχουν αλλεργία-δυσανεξία στην ασπιρίνη θα εμφανιστούν πολύποδες. Παλαιότερα θεωρούσαμε πως η ρινική αλλεργία είναι υπεύθυνη για τους πολύποδες, αλλά δε φαίνεται να ισχύει ιδιαίτερα κάτι τέτοιο.
Υπάρχει αυξημένη συχνότητα των πολυπόδων σε μερικές ομάδες ασθενών. Ασθενείς με άσθμα και έλλειψη ανεκτικότητας στην ασπιρίνη, είναι πιο πιθανό να έχουν πολύποδες, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Επίσης, ασθενείς με κυστική ίνωση και άλλες νόσους, όπως σύνδρομο Churg-Stauss, Σύνδρομο Δυσλειτουργίας Κροσσών, έχουν αυξημένη συχνότητα ρινικών πολυπόδων.
Σίγουρα όμως σε πολλούς πάσχοντες υπάρχει ιστορικό χρόνιας ρινίτιδας, ιδιαίτερης ευαισθησίας της μύτης σε παράγοντες όπως η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας, η σκόνη, οι ρύποι της ατμόσφαιρας κ.ά.

Συμπτώματα

Οι πολύποδες δημιουργούν αίσθημα αποφράξεως, επαναλαμβανόμενες ρινίτιδες, μείωση της όσφρησης και της γεύσης, καθώς και άλλα ρινικά συμπτώματα, όπως η δυσκολία στην αναπνοή, το ροχαλητό και η κεφαλαλγία.

Διάγνωση

Η εξέταση που χρησιμοποιείται πλέον για τη διάγνωση των πολυπόδων είναι η ενδοσκόπηση.Ο ωτορινολαρυγγολόγος στο ιατρείο του με τη βοήθεια μιας μικροκάμερας εξετάζει τη μύτη και βλέπει αν υπάρχουν πολύποδες ή οποιαδήποτε άλλη παθολογία που μπορεί να φταίει για τα συμπτώματα. Στην περίπτωση που αποκαλυφθούν πολύποδες, συνήθως διενεργείται και μια αξονική τομογραφία, ώστε να διερευνηθούν οι κόλποι γύρω από τη μύτη, καθώς και κάποιες άλλες λεπτομέρειες που μπορεί να χρησιμεύσουν στην περίπτωση που χρειαστεί να γίνει χειρουργείο.

Θεραπεία
Η θεραπεία των πολυπόδων της μύτης είναι κατ’ αρχήν συντηρητική. Θα δοθεί φαρμακευτική αγωγή, που περιλαμβάνει τοπικά σπρέι και φάρμακα από το στόμα, η βάση των οποίων είναι κυρίως η κορτιζόνη, για κάποιο διάστημα. Ανάλογα με την ανταπόκριση που έχουν οι πολύποδες, διαμορφώνεται και η συνέχεια της θεραπείας. Αν έχουν μειωθεί σε μέγεθος ή έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, θα επισκέπτεστε το γιατρό σας σε τακτά χρονικά διαστήματα για παρακολούθηση και προσαρμογή της θεραπείας.
Αν παρά την αγωγή η κατάσταση των πολυπόδων δεν βελτιωθεί και τα συμπτώματα παραμείνουν ίδια τότε η χειρουργική θεραπεία συστήνεται. Η αφαίρεση των ρινικών πολυπόδων γίνεται πια υπό ενδοσκοπικό έλεγχο (Ενδοσκοπική Μικροχειρουργική-FESS) . Οι στόχοι του χειρουργείου είναι :

• να αφαιρεθούν οι πολύποδες και να καθαρίσει η μύτη και οι γύρω κόλποι, ώστε να περάσουν τα συμπτώματα και 
• να αεριστούν οι περιοχές της μύτης που γεννούν τους πολύποδες. Έχει αποδειχθεί ότι ο καλός αερισμός αυτών των περιοχών όχι μόνο παρατείνει κατά πολύ το χρόνο πιθανής επανεμφάνισης τους, αλλά και το κυριότερο, αφήνει χωρίς ενοχλητικά συμπτώματα τον ασθενή για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Ακολουθεί τακτική μετεγχειρητική παρακολούθηση και συνέχιση της φαρμακευτικής αγωγής, για να μειωθεί η πιθανότητα της υποτροπής.