Παθολογία των σιελογόνων αδένων

Οι παρωτίδες και οι υπογνάθιοι σιελογόνοι αδένες, είναι οι μεγάλοι (μείζονες) αδένες που παράγουν το σάλιο και βρίσκονται σε επαφή με την κάτω γνάθο. Υπάρχουν και οι μικρότεροι υπόγλωσσιοι (ελάσσονες) αδένες που εντοπίζονται στο έδαφος του στόματος. Το σάλιο παίζει σημαντικότατο ρόλο στη διατήρηση της υγείας του βλεννογόνου του στόματος και των δοντίων, και διευκολύνει την ομιλία και την κατάποση.
Συχνά, μπορεί να νοσήσουν από διάφορες παθήσεις οι σιελογόνοι αδένες όπως φλεγμονώδους (ιογενούς ή μικροβιακής), αυτοάνοσης, λιθιασικής ή και νεοπλασματικής αιτιολογίας.

Η ιογενής παρωτίτιδα είναι η συνηθέστερη λοιμώδης νόσος των σιελογόνων αδένων. Όμως δεν είναι σπάνιες και οι βακτηριακές λοίμωξεις των μείζονων σιελογόνων αδένων, οι οποίες εμφανίζονται συνηθέστερα σε έδαφος σιελολιθίασης αλλά και μετά από ακτινοθεραπεία ή σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.

Η πιο συχνές αιτίες για τις οποίες προσέρχεται ο ασθενής στον ιατρό, είναι:

- η διόγκωση του σιελογόνου αδένα
- πόνος
- πυρετός
- έκκριση πύου στο στόμα
Κακοήθεις παθήσεις: Λεμφώματα
Κακοήθεις όγκοι
Καλοήθεις παθήσεις:

• Η σιελολιθίαση είναι μια σχετικά συχνή κλινική οντότητα, κατά την οποία παρατηρείται η δημιουργία λίθων μέσα στους σιελογόνους αδένες και στους εκφορητικούς τους πόρους. Είναι συνηθέστερη στους μείζονες σιελογόνους αδένες, και εκδηλώνεται κλινικά με διόγκωση και πόνο του αδένα, ιδίως κατά τη διάρκεια των γευμάτων, λόγω της παρακώλησης εκροής του σάλιου.
• Οι φλεγμονές (ιογενής η βακτηριακή παρωτίτιδα). Βακτηριακή λοίμωξη προκαλείται από την στάση της σιέλου σε περίπτωση σιελολιθίασης και δημιουργείται μια επώδυνη διόγκωση με εκροή πύου στο στόμα.Οι καλοήθεις όγκοι

Αντιμετώπιση 

• Οι φλεγμονές αντιμετωπίζονται με τα αντιβιοτικά και τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
• Οι λιθιάσεις, είναι δυνατόν να εντοπισθούν και να αφαιρεθούν σήμερα με τη χρήση πολύ λεπτών ενδοσκοπίων (των σιαλενδοσκοπίων) χωρίς να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση.
• Οι καλοήθεις όγκοι αφαιρούνται χειρουργικά. Η εγχείρηση είναι ιδιαίτερα λεπτή και απαιτεί εξειδίκευση και εμπειρία.
• Οι κακοήθεις όγκοι πλην της χειρουργικής εξαίρεσης μπορεί να απαιτήσει ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.

Χριστίνα Ευθυμίου, χειρουργός, ΩΡΛ